Czy możliwe jest wymeldowanie niechcianego współlokatora bez udziału samego zainteresowanego? Kto jest do tego uprawniony? No i przede wszystkim: jak to zrobić?
Czasami zdarza się, że dzielisz adres z niechcianym współlokatorem. Na przykład z byłym partnerem. Albo z poprzednim lokatorem, który zapomniał się wymeldować i pozostaje nieuchwytny. Sytuacja co najmniej niezręczna, ale przede wszystkim mająca wpływ na twoje finanse. Dzielenie z kimś adresu oznacza bowiem ograniczenie dostępu do niektórych dodatków. Osoba, która jest zameldowana pod tym samym adresem, staje się współmieszkańcem, a często też – partnerem w zakresie dodatków (toeslagpartner). A posiadanie (lub nie) takiego partnera, ma znaczenie przy ubieganiu się o tzw. dodatki uzupełniające. Są to np. dodatki na opiekę zdrowotną, mieszkaniowy, na opiekę nad dzieckiem, czy dodatek na dziecko. Dlatego warto postarać się o wymeldowanie niechcianego współlokatora. Podpowiadamy, co możesz zrobić w tej sytuacji.
Prawa do nieruchomości i główny lokator
Spore znaczenie przy chęci wymeldowania kogoś bez udziału samego zainteresowanego, ma to, kto właściwie jest głównym lokatorem. Ale też to, czy nieruchomość jest własnością głównego lokatora, czy też jest ona wynajmowana, np. od spółdzielni mieszkaniowej.
W przypadku posiadania własnej nieruchomości, to jej właściciel decyduje o tym, kto z nim zamieszka. Jednak wymeldowanie danej osoby, uzależnione jest od wielu czynników. W przypadku związków małżeńskich, gdzie nieruchomość jest własnością obojga małżonków, prawdopodobnie konieczne będzie wykupienie udziału małżonka. Jeśli jednak tylko jedno z małżonków jest właścicielem nieruchomości, to może drugiego z partnerów wyprosić za drzwi, kiedy tylko chce. Jakiekolwiek prawa partnera powstają bowiem wyłącznie wtedy, kiedy opłaca on czynsz na rzecz partnera, który ma prawa do nieruchomości.
Inaczej wygląda sprawa w przypadku nieruchomości pod wynajem. Jak wiadomo, to czy w ogóle można ją wynajmować, zależy od umowy wynajmu i tego, czy sporządzona ona została wyłącznie na jedno nazwisko. Jeżeli możesz wynajmować komuś mieszkanie, osoba ta staje się współwynajmującym. Trzeba więc uwzględnić ją w umowie wynajmu. A współmieszkańca nie tak łatwo jest wymeldować. Odpowiednie zapisy w tej sprawie powinny znajdować się w umowie wynajmu.
W sytuacji, gdy współlokator nie został uwzględniony w umowie najmu, istnieje wiele różnic pomiędzy prawami głównego lokatora i współlokatora. Najważniejszą z nich jest w tym przypadku fakt, że wyłączne prawo do mieszkania w nieruchomości ma główny lokator. I w każdym momencie ma prawo żądać opuszczenia nieruchomości przez współlokatora.
Prawa współlokatora
Nawet, jeżeli dana osoba zameldowana jest pod twoim adresem w Podstawowym Rejestrze Osób (Basisregistratie Personen, BRP), nie może uzyskać żadnych praw z tego tytułu. Rejestracja ta wskazuje bowiem wyłącznie miejsce zamieszkania tej osoby w gminie. Inne zasady obowiązują wyłącznie wtedy, gdy mowa jest o wspólnym płaceniu czynszu, o czym pisaliśmy wyżej. Zasada ta obowiązuje również w przypadku, gdy osoba ta mieszka z tobą w nieruchomości, stanowiącej waszą wspólną własność.
Wymeldowanie bez wiedzy zainteresowanego
Wiesz już, czy masz prawo do mieszkania w danej nieruchomości samodzielnie (np. dlatego, że jesteś głównym lokatorem, albo nieruchomość ta jest twoją własnością). Czy w takiej sytuacji możesz wymeldować niechcianego lokatora ze swojego adresu?
Odpowiedź brzmi: nie. Nie możesz tego zrobić samodzielnie. Możesz jednak wystąpić do gminy o wszczęcie dochodzenia w sprawie adresu (adresonderzoek). Na jego podstawie gmina sprawdzi, gdzie faktycznie mieszka dana osoba i czy jest zameldowana pod właściwym adresem. Jeśli okaże się, że tak nie jest, gmina zmieni dane lub całkowicie wyrejestruje niechcianego lokatora z BRP. Dochodzenie takie może potrwać nawet kilka miesięcy.
Dochodzenie w sprawie adresu
Wniosek o przeprowadzenie dochodzenia w sprawie ustalenia adresu niechcianego lokatora możesz (w zależności od gminy), złożyć na trzy sposoby: za pośrednictwem strony internetowej, pobierając formularz wniosku ze strony gminy i wysyłając go pocztą lub umawiając się na spotkanie w gminie. Do złożenia wniosku będziesz potrzebować ważnego dokumentu tożsamości oraz umowy wynajmu lub umowy kupna nieruchomości oraz danych niechcianego współlokatora. Przeprowadzenie dochodzenia jest gratis, ale może potrwać nawet do kilku miesięcy (większość gmin obiecuje zamknięcie sprawy w terminie od 6 do 12 tygodni).
Wniosek o przeprowadzenie dochodzenia mogą złożyć następujące osoby: najemca/mieszkaniec nieruchomości, osoba wynajmująca nieruchomość innym, właściciel nieruchomości lub komornik sądowy.
Dochodzenie w sprawie adresu rozpoczyna się od przeprowadzenia kontroli w bazie BRP. Na tej podstawie gmina próbuje ustalić nowy adres danej osoby. Następnie gmina wysyła na stary adres tej osoby list, z wezwaniem do podania nowego adresu i zamiarem wymeldowania jej ze starego adresu. Jeżeli dostaniesz taki list, a osoba, którą chcesz wymeldować nie mieszka już pod tym adresem i nie posiadasz jej aktualnego adresu, musisz zwrócić list z adnotacją „adresat nieznany”. Jeżeli gmina nie otrzyma odpowiedzi od osoby, co do której prowadzone jest dochodzenie w sprawie adresu, może się zdarzyć, że wyśle pod wskazany adres urzędnika.
W przypadku, gdy pracownicy gminy nie będą w stanie ustalić adresu, wydają decyzję w tej sprawie. Po niej nastąpi wymeldowanie danej osoby z rejestru BRP przez gminę. Pracownicy gminy rejestrują następnie tę osobę z adnotacją „nieznane miejsce pobytu”. Decyzja ta zostanie prawdopodobnie opublikowana na stronie gminnych ogłoszeń.
Źródło: Hello Law, Gemeente Heerlen, Belastingdienst
Foto: Pixabay
