Pytanie jak nie uprowadzić własnego dziecka w wakacje, choć niektórym wyda się zapewne niedorzeczne, powinno znaleźć się wysoko na liście rodziców wyruszających w podróż z Holandii. Zwłaszcza tych, którzy zdecydują się podróżować bez partnera. Na co zwrócić uwagę i jakie dokumenty przygotować? O tym w poniższym artykule.
W okresie letnim Żandarmeria Królewska dokładniej przygląda się temu, czy dokumenty dzieci podróżujących samotnie lub z jednym z rodziców, są w porządku. Jeśli żandarmi będą mieli co do tego wątpliwości, mogą odmówić potencjalnym pasażerom wstępu na lotnisko, czy też przekroczenia granicy w inny sposób. Wszystko dlatego, że to właśnie w tym okresie dochodzi najczęściej do uprowadzeń dzieci przez jedno ze zwaśnionych rodziców. Okres urlopowy sprzyja porwaniom, bo podróżujący z dzieckiem dorosły (teoretycznie) nie wzbudza niczyich podejrzeń. Aby temu zapobiec, Holandia wprowadziła zalecenie posiadania przez podróżującego rodzica formularza zgody na wyjazd nieletniego do innego kraju. Formularz ten można pobrać ze strony Rijksoverheid.nl, gdzie dostępny jest w języku niderlandzkim oraz angielskim. Warto mieć go przy sobie, chociaż w praktyce nie zawsze jest on kontrolowany i nie wszystkich też obowiązuje posiadanie go. Kto powinien go mieć?
Dziecko podróżuje z jednym rodzicem
Przede wszystkim należy zdefiniować sytuację, w jakiej dziecko podróżuje z jednym rodzicem. Na pewno formularza zgody na wyjazd nieletniego do innego kraju będą potrzebowały osoby w następujących sytuacjach:
- Oboje rodzice mają władzę rodzicielską, ale tylko jedno z nich podróżuje z dzieckiem.
Rodzice będący małżeństwem lub zarejestrowanym związkiem partnerskim, posiadają wspólną władzę rodzicielską nad dziećmi, które urodziły się w tych związkach. W przypadku rozwodu lub zakończenia zarejestrowanego związku partnerskiego, rodzice zasadniczo zachowują wspólną władzę rodzicielską. Również rodzice niezamężni mogą, po dokonaniu wpisu do rejestru władzy rodzicielskiej lub otrzymaniu orzeczenia sądowego, mieć wspólną władzę rodzicielską nad dziećmi.
Jeśli jednak podróżują z dzieckiem za granicę, będą potrzebowali formularza zgody na wyjazd nieletniego do innego kraju, wydanego przez rodzica, który pozostaje w Holandii i również ma władzę rodzicielską. To może być także partner lub były partner. W paszporcie dziecka nie ma bowiem adnotacji o tym, kto posiada władzę rodzicielską. Aby udzielić pozwolenia na podróż do innego kraju, oboje rodzice muszą podpisać wypełniony formularz, upoważniający do podróżowania z osobą nieletnią za granicę. Jeżeli dany rodzic podróżuje z kilkorgiem dzieci, musi mieć formularze zgody na każde dziecko. W razie kontroli pokazanie zezwolenia nieobecnego rodzica posiadającego władzę rodzicielską jest obowiązkowe.
Zaleca się również zabrać ze sobą: kopię paszportu rodzica posiadającego władzę rodzicielską z podpisanym upoważnieniem do weryfikacji podpisu oraz międzynarodowy wyciąg z gminnego podstawowego rejestru osób BRP, na którym wskazano dane osobowe rodziców lub międzynarodowy akt urodzenia dziecka.
- Podróżujący z dzieckiem nie posiada władzy rodzicielskiej.
Jeżeli sprawujesz nad dzieckiem opiekę na zasadzie kurateli (opiekuna), będziesz potrzebować zezwolenia od certyfikowanej instytucji lub rodzica, który posiada władzę rodzicielską. Jeżeli natomiast pieczę nad małoletnim dzieckiem sprawuje instytucja, a chcesz wyjechać ze swoim przybranym dzieckiem za granicę, będziesz musiał wykazać, że posiadasz na to zezwolenie tej instytucji.
Zakładając, że przybrane dziecko zostało umieszczone u ciebie dobrowolnie, do podróżowania z nim będziesz potrzebować zezwolenia od rodzica, który posiada jednoosobową władzę rodzicielską (albo obojga, jeśli oboje posiadają władzę rodzicielską).
Aby uzyskać pozwolenie na podróż, musisz (wraz z upoważnioną osobą z instytucji sprawującej kuratelę albo z rodzicami posiadającymi władzę rodzicielską), wypełnić formularz zgody na wyjazd nieletniego do innego kraju, a następnie musicie wspólnie go podpisać.
Zaleca się zabranie ze sobą następujących dokumentów: deklaracji zgody na wakacje, kopii paszportu lub dowodu osobistego rodzica posiadającego władzę rodzicielską/ kuratora/upoważnionego przedstawiciela instytucji, w celu weryfikacji podpisu oraz międzynarodowego wyciągu z BRP dotyczącego dziecka oraz wyciągu z rejestru władzy rodzicielskiej, który można bezpłatnie pobrać z sądu okręgowego. Ewentualnie można też mieć przy sobie orzeczenie sądu dotyczące sprawowania władzy rodzicielskiej i opieki nad dzieckiem.
- Dziecko podróżuje z innym dorosłym.
Również wysyłając dziecko na zagraniczne wakacje z innym dorosłym, na przykład z dziadkiem, babcią lub innym członkiem rodziny czy przyjaciół, musisz przygotować formularz zezwalający im na podróżowanie z twoim dzieckiem. Jeśli dziecko podróżuje z dorosłym, który nie jest rodzicem, potrzebna jest zgoda rodzica posiadającego władzę rodzicielską w przypadku jednoosobowej władzy rodzicielskiej lub obojga rodziców w przypadku wspólnie sprawowanej władzy.
Po wypełnieniu formularza zgody, podpisują je wszyscy zainteresowani. Jeśli osoby te będą podróżowały z większą ilością dzieci, należy wypełnić osobny formularz dla każdego z nich.
- Dziecko podróżuje samo
Każde nieletnie (poniżej 18. roku życia) dziecko, podróżujące za granicę bez opieki rodziców lub innych osób dorosłych musi wykazać, że ma na to pozwolenie osób, posiadających władzę rodzicielską. To również odbywa się za pomocą formularza zgody na wyjazd nieletniego do innego kraju.
Kto nie potrzebuje formularza?
Formularz zgody na wyjazd nieletniego do innego kraju nie będzie potrzebny, gdy:
- Z dzieckiem podróżują oboje, posiadający władzę rodzicielską rodzice.
W tym przypadku posiadanie formularza zgody jest naturalnie zbędne.
- Podróżujący z dzieckiem jest jedyną osobą, która ma (jednoosobową) władzę rodzicielską.
Z zasady (jednoosobową) władzę rodzicielską nad dzieckiem posiadają matki. Pamiętajmy jednak, że drugi rodzic, zarówno ojciec, jak i matka, może taką (jednoosobową) władzę otrzymać na podstawie orzeczenia sądu. Rodzic posiadający taką władzę nie potrzebuje pozwolenia drugiego z rodziców na podróż z małym dzieckiem. Jednak fakt, że posiadanie zezwolenia nie jest w tym wypadku konieczne, będzie musiał być wykazany podczas kontroli wykonywanej przez Żandarmerię Królewską.
W przypadku, gdy jednoosobową władzę rodzicielską posiada matka dziecka, może wykazać to poprzez okazanie łącznie 3 dokumentów: dotyczącego dziecka międzynarodowego wyciągu z BRP, na którym podano dane osobowe rodziców lub dane z (międzynarodowego) aktu urodzenia dziecka, dotyczącego matki wyciągu z BRP, na którym podano stan cywilny matki oraz wyciągu z rejestru władzy rodzicielskiej, na którym stwierdza się, czy są dostępne dalsze informacje na temat dziecka.
Jeżeli rodzic uzyskał jednoosobowe prawa rodzicielskie na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu, może to wykazać na podstawie tego orzeczenia i/lub wyciągu z rejestru władzy rodzicielskiej.
- Jeden z rodziców zmarł.
Jeżeli z nieletnim dzieckiem podróżuje jeden z rodziców, a drugi z rodziców zmarł, formularz zgody na podróż nie jest oczywiście potrzebny. Potrzebne będą jednak dodatkowe dokumenty: międzynarodowy wyciąg BRP dziecka, na którym widnieją dane osobowe rodziców oraz kopia aktu zgonu zmarłego rodzica.
Rodzic nie wyraża zgody na podróż dziecka
Może się zdarzyć, że jeden lub oboje posiadających władzę rodzicielską rodziców nie wyrazi zgody na podróżowanie z małoletnim dzieckiem za granicę. Co wtedy robić? W takim wypadku można wystąpić do sądu o wydanie zastępczego zezwolenia na wyjazd dziecka na wakacje. Więcej informacji na ten temat udziela Centrum Internationale Kinderontvoering, tel. 088-800 9000.
Co, jeśli nie wezmę formularza?
Potwierdzenie zezwolenia na wyjazd dziecka z kraju jest wolne od formy, a to oznacza, że sam możesz zdecydować, jak chcesz udowodnić, że dziecko może z tobą podróżować. Również zabranie ze sobą formularza zgody nie jest wymogiem, a zaleceniem.
Formularz zgody na wyjazd nieletniego do innego kraju jest więc tylko narzędziem, które ma usprawnić pracę służb kontrolnych. Jeśli nie zadbasz o niezbędne dokumenty, zapewne w przeważającej większości przypadków nie stanie się nic. Jak wspomniano na początku artykułu, nie zawsze dochodzi do kontroli posiadania zezwolenia na wyjazd dziecka do innego kraju. Na pewno spotkałeś się z opiniami rodziców, którzy twierdzą, że latają często i nigdy nie zdarzyła im się taka kontrola.
Pamiętaj jednak o tym, że taka kontrola może zdarzyć się w każdej chwili. Zwłaszcza w okresie wakacji, kiedy także na przejściach granicznych dla zmotoryzowanych wyrywkowo kontrolowane są autokary, a nawet prywatne samochody. A opowieści o tym, że ktoś spóźnił się na samolot czy prom, bo nie miał wymaganych dokumentów, a załatwienie ich trwało zbyt długo, jest równie wiele, jak tych o rodzicach, którzy nigdy nie trafiają na kontrole. Ponadto podróż bez wspomnianego formularza pozwolenia może zostać uznana za uchylanie się od obowiązku władzy rodzicielskiej, a nawet próbę uprowadzenia dziecka za granicę.
Przygotowanie wszystkich wymaganych dokumentów w każdym rodzi niechęć do, jak przeważnie myślimy, zbędnej biurokracji. A jednak zdecydowanie lepiej jest przewieźć kilka lekkich kartek papieru, które nigdy nie ujrzą światła dziennego, niż zamienić początek wakacji w koszmar.
Źródła: Rijksoverheid.nl, Centrum Internationale Kinderontvoering
Foto: Pixabay
