Potencjalni najemcy z polskim lub marokańskim nazwiskiem są dyskryminowani na rynku nieruchomości. Według raportu Discriminatie bij woningverhuur, są oni m.in. rzadziej zapraszani do oglądania mieszkań, niż osoby z holendersko brzmiącym nazwiskiem.
Agenci i pośrednicy w obrocie nieruchomościami często przychylają się do prośby o wyłącznie niektórych grup społecznych z wynajmu nieruchomości. Potwierdza to pierwsze krajowe badanie dotyczące dyskryminacji na rynku nieruchomości. Przykładowo, przy połączeniach wykonywanych przez tzw. „tajemniczego klienta”, potencjalni najemcy o obcobrzmiącym nazwisku, są w przypadku wynajmu nieruchomości odrzucani częściej, niż osoby z o holenderskim nazwisku. Niestety sytuacja ta dotyczy również naszych rodaków. Potencjalni najemcy z polskim (lub marokańskim) nazwiskiem są dyskryminowani na rynku nieruchomości. Według raportu Discriminatie bij woningverhuur, są oni m.in. rzadziej zapraszani do oglądania mieszkań, niż osoby z holendersko brzmiącym nazwiskiem. Raport sporządzony został przez Art.1/RADAR na zlecenie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Stosunków Królestwa.
Mniejsze szanse na oglądanie nieruchomości
Naukowcy z Art1./RADAR zbadali pierwsze kroki procesu wynajmu, takie jak pośrednictwo, przeglądanie i selekcja. Na ogłoszenia o wynajmie reagowali fikcyjni poszukiwacze nieruchomości. Trzeba podkreślić, że profile poszukujących nieruchomości do wynajęcia były niemal identyczne. Różniły się wyłącznie nazwiskami. Jedne miały brzmienie holenderskie, inne polskie, czy marokańskie. Celem badania było zdobycie zaproszenia do obejrzenia nieruchomości (domu lub mieszkania do wynajęcia). Fikcyjne profile badawcze reagowały na oferty nieruchomości pod wynajem na terenie Holandii w sumie 3.000 razy.
Wyniki badania są zatrważające. Pokazują, że potencjalni najemcy z polsko- lub marokańsko brzmiącym męskim nazwiskiem mają mniejsze szanse na zaproszenie do obejrzenia nieruchomości, niż osoby o holenderskim nazwisku. Również kobiety z marokańsko brzmiącym nazwiskiem są rzadziej zapraszane na takie spotkania.
Jako dopełnienie badania, wykonano 105 połączeń poprzez tzw. „tajemniczego klienta”. Podczas tych rozmów, fikcyjny właściciel nieruchomości prosił agentów i pośredników o to, by nie wynajmowali ich imigrantom. Ponad jedna trzecia pośredników w obrocie nieruchomościami przystała na prośbę o wykluczenie niektórych najemców! Większość z nich w różnym stopniu albo zgodziła się z tą prośbą, albo powierzyła odpowiedzialność za selekcję wynajmującemu. Tylko 15 agentów nieruchomości (14%) wskazała, że nie zamierza podejmować współpracy przy takiej prośbie. W 9% rozmów agent nieruchomości wskazywał, że dokonuje wyboru kandydatów na podstawie innych kryteriów, które mogłyby pośrednio wykluczać kandydatów (ścisła selekcja).
Intensyfikacja działań przeciw dyskryminacji na rynku nieruchomości
Badanie pokazuje konieczność intensyfikacji działań przeciw dyskryminacji na holenderskim rynku nieruchomości. Jak mówi cytowana na stronie Rijksoverheid Kajsa Ollongren, minister spraw wewnętrznych w dymisjonowanym rządzie: – Z badania wynika, że dyskryminacja na rynku nieruchomości występuje w całym kraju. To nie jest tylko problem dużych miast. Uważam to za bardzo niepokojące zjawisko. Dyskryminacja jest niedozwolona i nie będzie tolerowana. Dotyczy to zarówno pośredników w wynajmie nieruchomości, jak i samego wynajmującego. Dlatego w najbliższym czasie zintensyfikujemy nasze podejście do walki z dyskryminacją. Podstawą tej intensyfikacji ma być zwiększanie świadomości i lepsze informowanie. Ponadto gminy otrzymają nowe instrumenty prawne i lepsze możliwości egzekwowania prawa w przypadku nieprawidłowości. W przyszłości będą mogły stosować ujednolicone zasady w całym kraju. Ale też, pod pewnymi warunkami, wydawać pozwolenia dla wynajmujących. Zwalczanie dyskryminacji na rynku mieszkaniowym jest ważną częścią tego planu. Programy pilotażowe prowadzone są już w Utrechcie i Rotterdamie, a ich wyniki będą stanowiły punkt wyjścia do tych zmian. Rozważane jest również wprowadzenie reguł dla pośredników w najmie nieruchomości. Kontynuowane będzie również badanie z wykorzystaniem „tajemniczego klienta” i testów praktycznych. Wszystko po to, by kontrolować problem i zwiększyć jego świadomość w branży.
Gdzie zgłosić dyskryminację na rynku nieruchomości?
Posiadanie miejsca do mieszkania, jest podstawowym prawem człowieka, zapisanym również w holenderskiej konstytucji. Jednym z obowiązków rządu jest zapewnienie wystarczającej ilości nieruchomości w dobrym stanie i przystępnych cenach. Muszą być dostępne dla każdego. Prawo do osiedlania się jest zagrożone, gdy grupy lub osoby są dyskryminowane na rynku nieruchomości. Albo – gdy doświadczają dyskryminacji w miejscu swojego zamieszkania.
Czy jesteś dyskryminowany przez wynajmującego? A może ktoś z twojego otoczenia spotyka się z dyskryminacją podczas szukania nieruchomości do wynajęcia? Jest bardzo ważne, abyś to zgłosił. Dyskryminacja jest karalnym przestępstwem. Twoje zgłoszenie ma i zawsze będzie mieć sens. Czasem dlatego, że uda ci się znaleźć konkretne rozwiązanie problemu. Ale też dlatego, że dzięki twojemu zgłoszeniu instancje rządowe będą wiedzieć, co się dzieje.
Gdzie więc zgłosić dyskryminację na rynku mieszkaniowym? Oficjalne zgłoszenie takiej sytuacji może odbyć się na kilka sposobów.
- W niezależnym biurze antydyskryminacyjnym w Twojej gminie. Aby je znaleźć, wpisz swój kod pocztowy w wyszukiwarkę widoczną w załączonym linku.
- Na policji.
- W Kolegium ds. Człowieka .
- W internetowym punkcie zgłaszania przypadków dyskryminacji.
W Holandii instancjami odpowiedzialnymi za zwalczanie dyskryminacji (także na rynku mieszkaniowym), są gminy.
Źródło: Rijksoverheid, Woonbond
