Piątek wieczór, a Twoje dziecko właśnie potknęło się i rozbiło głowę. Odruchowo chwytasz za telefon, by zadzwonić po pomoc medyczną. Ale gdzie właściwie musisz zadzwonić? Do lekarza domowego, na świąteczną pomoc medyczną, czy pogotowie? A może wybrać numer 112? W artykule przybliżamy standardy i terminologię opieki medycznej w Holandii.
Holenderskie wytyczne co do tego, kto powinien udzielić ci pomocy medycznej, uzależnione są od momentu w którym doznałeś danej dolegliwości, czy urazu oraz stopnia ich nasilenia. Mają na celu ograniczenie czasu oczekiwania na przyjęcie pacjenta oraz nie blokowania punktów medycznych służących do ratowania życia, przez pacjentów niewymagających natychmiastowej pomocy.
Huisarts
To po prostu lekarz pierwszego kontaktu, czy też lekarz domowy. Lekarze w Holandii odbierają szerokie wykształcenie, mające na celu przygotowanie ich na reagowanie w przypadkach wielu chorób i dolegliwości. W związku z tym powinni być w stanie prawidłowo ocenić, czy są w stanie pomóc pacjentowi sami, czy potrzebne jest skierowanie go do specjalisty. Dlatego w Holandii zawsze najpierw musimy skontaktować się z lekarzem domowym. Także jeśli sprawa jest pilna. Niemal wszystkie praktyki lekarskie mają specjalny numer alarmowy. Po wybraniu go połączysz się z asystentką, która w razie potrzeby umówi cię na przyspieszoną wizytę lub wyśle do ciebie odpowiednie służby medyczne.
Huisartsenpost
Jeśliby pokusić się o dosłowne tłumaczenie, mamy do czynienia z posterunkiem lekarzy pierwszego kontaktu. W praktyce chodzi o nocną pomoc medyczną, która przejmuje pacjentów po godzinach pracy gabinetów lekarzy pierwszego kontaktu. Ale także w nocy, w weekendy oraz w dni świąteczne i/lub ustawowo wolne od pracy.
Numer telefonu huisartsenpost wykręcisz więc w sytuacji, w której twój gabinet lekarski jest nieczynny, a któryś z domowników dozna nagłego urazu lub poważnie się rozchoruje i sytuacja nie stanowi zagrożenia życia.
Ważne: zawsze najpierw zadzwoń. Przede wszystkim po to, by osoba, która odbierze połączenie na huisartsenpost mogła przeprowadzić z tobą wywiad i na jego podstawie zdecydować, co dalej. Czasem wystarczy zastosować się do udzielanych telefonicznie rad i wizyta w ogóle okazuje się niepotrzebna. Innym razem okazuje się, że sami zbytnio bagatelizujemy sytuację, podczas gdy konieczna jest wizyta na pogotowiu. W każdej sytuacji pamiętaj, że w razie potrzeby zostaniesz skierowany we właściwe miejsce.
Telefon zaoszczędzi ci także czasu spędzonego w poczekalni. Po zebranym telefonicznie wywiadzie i upewnieniu się, czy nie jest ci potrzebna natychmiastowa pomoc, pracownik huisartsenpost wyznaczy ci godzinę wizyty. Oczywiście wizyta na huisartsenpost bez wcześniejszej konsultacji telefonicznej także jest możliwa, jednak nie masz gwarancji, że zostaniesz od razu przyjęty.
I jeszcze jeden, równie ważny powód, dla którego warto najpierw skontaktować się z lekarzem domowym lub lekarzem dyżurującym na huisartsenpost: koszty. Tego typu opieka lekarska jest w pełni refundowana. Opieka nie odbywa się więc kosztem twojego obowiązkowego ryzyka własnego (eigen risico).
Spoedeisende hulp
Spoedeisende hulp, to inaczej ostry dyżur, pogotowie ratunkowe. Placówka mieszcząca się najczęściej w szpitalu (lub tuż obok), w której przyjmuje się pacjentów wymagających szybkiej pomocy.
Pacjent wymaga pilnej interwencji medycznej, gdy jego stan zdrowia zagraża życiu. Albo jeśli lekarz domowy zdecyduje, że leczenie nie może czekać do następnego dnia, czy oficjalnych godzin przyjęć pacjentów. W takich przypadkach najlepiej od razu udać się bezpośrednio do oddziału ratunkowego spoedeisende hulp.
Jeśli jednak dolegliwości są dotkliwe, ale nie zagrażaj życiu, lepiej najpierw skontaktować się z lekarzem domowym, lub lekarzem dyżurnym z huisartsenpost. Także w przypadku skaleczeń, ostrych objawów choroby lub urazów (np. skręcenia).
Niepotrzebna wizyta na spoedeisende hulp może okazać się bardzo kosztowna. Opłata za nią pobierana jest bowiem z własnego ryzyka i dotyczy wszystkich w wieku powyżej 18 roku życia (dzieci do 18 r.ż. nie podlegają obowiązkowi własnego ryzyka).
Numer 112
Ogólnokrajowy numer telefonu 112 wykręcamy wyłącznie w przypadku bezpośredniego zagrożenia życia. Swojego lub kogoś znajdującego się w naszym otoczeniu. Na przykład kiedy jesteśmy świadkiem wypadku, gdzie ktoś został poważnie ranny. Na miejsce natychmiast wysyłane jest pogotowie ratunkowe. A w razie potrzeby – także policja lub straż pożarna.
Ważne: numer dostępny jest także wtedy, kiedy nie masz środków na karcie telefonicznej!
Wyżej opisane sposoby reagowania, stanowią przyjęte w Holandii wytyczne. Oczywiście zdrowie twoje i twoich najbliższych jest ważniejsze, niż koszty własnego ryzyka z ubezpieczenia. Jeśli naprawdę nie jesteś w stanie ocenić powagi sytuacji, albo uważasz, że termin wizyty u lekarza domowego czy w punkcie nocnej pomocy medycznej jest zbyt odległy w stosunku do zagrożenia zdrowia, mimo wszystko udaj się na szpitalny ostry dyżur.
fot. pixabay.com
