Praca w wakacje opłaca się bardziej, niż kiedykolwiek. Tym samym zwiększa się liczba młodych osób, które postanawiają spędzić wakacje pracując. W artykule o zasadach, które gwarantują młodym pracownikom ochronę w pracy.
Związek zawodowy FNV Jong przedstawił właśnie swój roczny raport, dotyczący pracy podejmowanej przez młodych ludzi w wakacje. Wynika z niego, że – w porównaniu z rokiem 2017 – w tym roku nieznacznie wzrosła liczba młodych osób pracujących w trakcie przerwy wakacyjnej. Z raportu wynika, że w Holandii pracę w okresie wakacji podejmują trzy na cztery osoby niepełnoletnie.
Najpopularniejszymi sektorami pracy wakacyjnej są handel detaliczny/sklep (24%), hotelarstwo (18%) oraz opieka zdrowotna (15%). Wzrosły również stawki godzinowe, a średnia stawka godzinowa jest nawet najwyższa od 2010 roku i wynosi 8,69 euro. Najbardziej opłacalna jest praca w sektorze sprzątania (11,94 euro), opieki (11,06 euro) oraz biurowym (10,18 euro).
Raport pokazał również, że wielu pracowników wakacyjnych nie jest dobrze poinformowanych o swoich prawach i obowiązkach. Aż 56% z nich sądzi, że nie ma prawa do dodatku wakacyjnego. Młodzi ludzie są również słabo poinformowani o układzie zbiorowym pracy, strukturze budowy liczby dni wolnych, a także maksymalnej kwocie, którą mogą zarobić. Wprawdzie do odpowiedniego poinformowania młodych ludzi o ich prawach i obowiązkach zobligowani są pracodawcy, ale praktyka pokazuje, że nie zawsze tak się dzieje.
Pracownik wakacyjny
Przez pracowników wakacyjnych rozumie się uczniów i studentów, którzy wykonują pracę tymczasową podczas wakacji letnich i nie wykonują pracy ciągłej na zlecenie agencji pośrednictwa pracy. Oznacza to, że osoby wykonujące pracę wakacyjną są często niepełnoletnie. A wobec tego, pracodawcy mają do czynienia z odrębnymi wobec tych pracowników przepisami.
Pracownicy wakacyjni, podobnie jak wszyscy inni pracownicy, mają co najmniej prawo do ustawowego wynagrodzenia minimalnego (dla pracowników niepełnoletnich) oraz dodatku wakacyjnego w wysokości 8% wynagrodzenia brutto. Jeżeli pracownikowi wakacyjnemu wypłaca się wynagrodzenie zgodnie z układem zbiorowym pracy NBBU, dodatek urlopowy może być wypłacony wraz z wynagrodzeniem.
Czas pracy
Ile godzin mogą pracować pracownicy wakacyjni? Czy mają prawo do dodatku wakacyjnego? I ile, określony jako siła wakacyjna pracownik, może zarobić, aby nie kolidowało to z zasiłkiem rodzinnym na wychowanie dziecka (kinderbijslag)?
W wakacje pracodawca może zatrudnić już dzieci w wieku od trzynastego roku życia, ale musi pamiętać o tym, że nie może zlecić im każdego rodzaju pracy. Jakie więc zasady obowiązują w przypadku zatrudniania niepełnoletnich pracowników? Aby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba najpierw zastanowić się, ile potencjalny pracownik ma lat. W Holandii niepełnoletnich pracowników wakacyjnych podzielono bowiem na trzy grupy wiekowe.
Dzieci (13 i 14 lat)
Pracownicy wakacyjni w tym wieku mogą w zasadzie wykonywać jedynie prace pomocnicze, jak na przykład mycie samochodu, czy pilnowanie dziecka. Mogą również pomagać w sklepie, czy w gospodarstwie swoich rodziców, pod warunkiem, że dom mieszkalny i firma stanowią jedną całość. Mogą również pracować przy wykonaniu jakiegoś projektu, np. brać udział w pokazach mody. Zabronione jest natomiast zatrudnianie dzieci do pracy w fabryce, przy obsłudze i w otoczeniu maszyn, przy pracy z niebezpiecznymi substancjami, przy kasie, przy załadunku i rozładunku ciężkich przedmiotów.
Dzieci nie mogą pracować w niedzielę. W trakcie wakacji mogą być zatrudniane na maksymalnie 4 tygodnie, z czego tylko 3 następujące po sobie. Nie mogą też pracować więcej jak 35 godzin tygodniowo w czasie wakacji i 12 godzin tygodniowo w trakcie roku szkolnego. Dzieci muszą mieć także zapewnione minimum 14 godzin dziennego wypoczynku w godzinach od 19:00 do 7:00 i co najmniej 30 minut ciągłej przerwy przy czasie pracy obejmującym ponad 4,5 godziny.
Nastolatki (15 lat)
Nastolatki mogą pracować samodzielnie, pod warunkiem, że zatrudnione są do wykonywania lekkich prac nieprzemysłowych. Praca musi być zorganizowana w taki sposób, by zapewnić młodym ludziom bezpieczeństwo, zdrowie i rozwój. Dlatego zabronione jest zlecanie ciężkich, prac, np. przy maszynach stwarzających ryzyko utraty zdrowia i trwałego kalectwa. Zabroniona jest również praca przy taśmie i serwowanie napojów alkoholowych.
W trakcie roku szkolnego nastolatki nie mogą pracować dłużej, niż dwie godziny, a w trakcie wakacji – osiem godzin. Wakacyjny tydzień pracy nastolatków nie może przekroczyć 40. godzin.
Młodzież (16 i 17 lat)
Młodzież może wykonywać prawie każdy rodzaj pracy, poza pracami określanymi, jako niebezpieczne. Nie może na przykład pracować z niebezpiecznymi substancjami lub na wysokościach. Praca nie może też utrudniać młodzieży uczęszczania do szkoły. Osoby z tej grupy wiekowej mogą wykonywać tzw. czynności niosące ryzyko, ale tylko pod nadzorem specjalisty. Pracodawcy zatrudniający nieletnich muszą też przestrzegać wymogów ustawy o warunkach pracy.
Młodzież może pracować 9 godzin dziennie i maksymalnie 45 godzin tygodniowo. Należy jednak mieć na uwadze, że w przypadku 4 następujących po sobie tygodni ciągłej pracy, młodzież może przepracować maksymalnie 40 godzin tygodniowo. Również liczba godzin spędzonych w szkole postrzegana jest, jako czas pracy. W czasie wakacji młodzież może pracować również w niedziele. Zabronione jest jednak zatrudnianie pracownika młodocianego w trakcie godzin nocnych, na nadgodziny oraz do pracy na wezwanie.
Wynagrodzenie za pracę w wakacje
Kto pracuje w wakacje, musi otrzymać przynajmniej wynagrodzenie minimalne dla osób niepełnoletnich. Wysokość płacy minimalnej uzależniona jest od wieku zatrudnionego.
Dla osób w wieku 13 i 14 lat nie przewidziano oficjalnego wynagrodzenia minimalnego. W przypadku osób od 15 roku życia, kwotę wynagrodzenia należy uzgodnić z pracodawcą. Jak ją obliczyć? Pomocne okaże się narzędzie zamieszczone na stronie Rijksoverheid, dzięki któremu można obliczyć wysokość wynagrodzenia minimalnego brutto dla danej kategorii wiekowej i przy uwzględnieniu planowanej ilości godzin pracy.
Dodatkowe zarobki, a kinderbijslag
W przypadku dzieci poniżej 16 roku życia, ich dodatkowe zarobki nie mają znaczenia dla wysokości zasiłku rodzinnego na wychowanie dziecka. W przypadku dzieci od 16 roku życia rodzice muszą wziąć pod uwagę tzw. kwotę maksymalną. Jeśli dziecko w ciągu kwartału zarobi więcej pieniędzy, niż określona przez Bank Ubezpieczeń Społecznych SVB kwota maksymalna, rodzice nie otrzymają na nie zasiłku rodzinnego na wychowanie dziecka (kinderbijslag).
W roku 2018, kwota maksymalna dla dzieci w wieku 16 i 17 lat wynosi 1.285 euro za kwartał. W przypadku, gdy zarobki dziecka przekroczą kwotę maksymalną, rodzice nie otrzymają zasiłku za ten kwartał. Wstrzymany zostanie także zasiłek na dziecko (kindgebonden budget). Rodzice są zobowiązani do poinformowania SVB o przekroczeniu przez dziecko kwoty maksymalnej za kwartał.
Warto wiedzieć, że wysokość kwoty maksymalnej zmienia się w okresie letnich wakacji, ponieważ dzieci podejmują się pracy wakacyjnej lub po prostu pracują więcej. Dlatego wysokość kwoty maksymalnej w okresie wakacji powiększona zostaje o 1.319 euro (a więc 1.285 euro + 1.319 euro). Okres wakacji letnich rozumiany jest tu, jako okres przerwy wakacyjnej pomiędzy dwoma latami szkolnymi. W przypadku dzieci, które złożyły egzaminy końcowe, okres wakacji (i możliwości uzyskania dodatkowego dochodu) rozpoczyna się już w maju.
Źródło: Rijksoverheid, FNV Jong, SVB
Foto: Pixabay