Podstawowe ubezpieczenie zdrowotne obowiązuje cię, jeśli decydujesz się na pobyt i pracę w Holandii. Przeczytaj, jakie prawa i obowiązki wynikają z tego ubezpieczenia oraz co konkretnie ono obejmuje.
Każdy, kto w Holandii mieszka i pracuje musi posiadać podstawowe ubezpieczenie zdrowotne. To, co znajduje się w takim podstawowym pakiecie ubezpieczenia zdrowotnego (basispakket), określa rząd. Ubezpieczenie podstawowe ma zapewnić pokrycie kosztów niezbędnej opieki medycznej, do której wszyscy mamy prawo.
Poza obowiązkowym ubezpieczeniem podstawowym (basisverzekering) w Holandii istnieje jeszcze dodatkowe i nieobowiązkowe ubezpieczenie uzupełniające (aanvullende verzekering).
Ubezpieczenie podstawowe
Jak wspomnieliśmy, jest to ubezpieczenie obowiązkowe. Oznacza to, że zawrzeć je muszą wszystkie osoby powyżej 18 roku życia, które przebywają w Holandii, pracują tu i płacą podatek od wynagrodzenia.
Co więcej, ubezpieczenie to muszą zawrzeć także te osoby, które posiadają już ubezpieczenie zdrowotne w kraju pochodzenia. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy pracownik podejmuje w Holandii pracę dla zagranicznego pracodawcy i spełnia warunki określone przez Bank Ubezpieczeń Społecznych SVB.
Wyjątek stanowią również osoby, które nie chcą zawrzeć ubezpieczenia zdrowotnego z powodu przekonań religijnych (tzw. gemoedsbezwaren). Te ostatnie jednak, zamiast składki na ubezpieczenie zdrowotne zobowiązane są do opłacenia określonej kwoty na rzecz organów podatkowych. Dlatego osoby takie muszą zarejestrować się w Banku Ubezpieczeń Społecznych (SVB).
Dzieci
Ubezpieczenie podstawowe obowiązuje również dzieci. Jeżeli urodziły się w Holandii, musisz zgłosić je u ubezpieczyciela w ciągu 4 miesięcy od daty narodzin. Rodzice mogą zarejestrować dziecko w ubezpieczalni, w której sami są ubezpieczeni, ale nie jest to obowiązkowe.
Ważne – na ubezpieczenie podstawowe dla dzieci w wieku poniżej 18 lat, nie płaci się składki. Dzieci nie obowiązuje także własne ryzyko. Składka ta zaczyna obowiązywać dopiero od momentu ukończenia przez dziecko 18 roku życia. Od tego momentu zaczyna też obowiązywać własne ryzyko, a twoje dziecko może ubiegać się o zasiłek zdrowotny.
Kiedy się ubezpieczyć?
Obowiązek ubezpieczenia obowiązuje w Holandii od dnia przyjazdu do tego kraju i rejestracji w gminie odpowiedniej do miejsca zamieszkania. Albo też od momentu, w którym migrant zaczyna pracę zarobkową dla holenderskiego pracodawcy. Od tego dnia pracownik może otrzymywać zwrot kosztów za opiekę zdrowotną w ramach podstawowego pakietu ubezpieczenia. Nawet jeśli nie wykupił jeszcze ubezpieczenia zdrowotnego.
Na wykupienie ubezpieczenia zdrowotnego osoba przebywająca w Holandii ma 4 miesiące. Za ten okres winna jest składki, które opłaca po wykupieniu ubezpieczenia zdrowotnego (jeżeli wykupi ubezpieczenie w ciągu tych 4 miesięcy).
Jeżeli wykupi ubezpieczenie zdrowotne po okresie 4 miesięcy nie musi opłacać składek za miniony okres z mocą wsteczną. Ale też nie otrzyma zwrotu kosztów opieki zdrowotnej za okres, w którym nie była ubezpieczona.
Jeżeli zarejestrujesz się w gminie, a nie zawrzesz ubezpieczenia, otrzymasz list z CAK (Centraal Administratie Kantoor). Jest to organizacja działająca z ramienia Ministerstwa Zdrowia, która zajmuje się wprowadzaniem w życie ustaleń finansowych w sektorze opieki zdrowotnej i informacją obywateli. Odpowiada także za to, by każdy w Holandii posiadał ubezpieczenie zdrowotne.
Po otrzymaniu listu z CAK musisz zawrzeć ubezpieczenie zdrowotne w ciągu 3 miesięcy, albo udowodnić, że nie musiałeś się ubezpieczać, np. z powodu przekonań religijnych. Jeżeli tego nie uczynisz, zostaniesz ukarany grzywną. Za niewykupienie podstawowego ubezpieczenia zdrowotnego grozi grzywna w wysokości 386,49 euro. Jeżeli w ciągu kolejnych 3 miesięcy po otrzymaniu pierwszej grzywny nie zapłacisz jej i nie zawrzesz holenderskiego ubezpieczenia podstawowego, otrzymasz kolejną grzywnę, w tej samej wysokości.
Jeżeli nadal nie zawrzesz ubezpieczenia CAK sama zarejestruje cię w firmie ubezpieczeniowej. W takim przypadku organizacja zajmuje z twojej pensji 12-miesięczną składkę w wysokości 130% składki standardowej. Jeżeli nie posiadasz stałych przychodów, otrzymasz do domu formularz wpłaty gotówkowej (acceptgiro).
W okresie, w którym nie byłeś ubezpieczony, będziesz musiał sam pokryć wszelkie koszty ewentualnej opieki medycznej.
Co obejmuje ubezpieczenie podstawowe?
Jak wspomnieliśmy, pakiet ubezpieczenia podstawowego ustalany jest każdego roku przez rząd, dlatego jest taki sam dla każdego ubezpieczyciela.
Rząd ustala również wysokość ryzyka własnego i zasiłku na opiekę zdrowotną. Warto pamiętać, że w przypadku niektórych rodzajów opieki zdrowotnej nie obowiązuje ryzyko własne. Dotyczy to opieki lekarza rodzinnego i opieki położniczej.
Ubezpieczenie podstawowe obejmuje koszty opieki standardowej, do której zalicza się m.in. opiekę lekarza domowego, leczenie i pobyt w szpitalu, koszty większości leków, pomoc psychologiczną (wymagane skierowanie od lekarza domowego), opiekę położniczą i poporodową, opiekę dentystyczną do 18 roku życia, czy rejonową opiekę medyczną.
Dokładny przegląd zawartości pakietu podstawowego ubezpieczenia zdrowotnego znajduje się na stronie internetowej holenderskiego instytutu opieki zdrowotnej Zorginstituut Nederland.
Prawa ubezpieczonego
Wiesz już, że zawarcie podstawowego ubezpieczenia zdrowotnego jest twoim obowiązkiem. Ale jakie wynikają z tego prawa dla ciebie?
Przede wszystkim tzw. obowiązek przyjęcia (acceptatieplicht). Oznacza on, że firmy oferujące ubezpieczenie zdrowotne mają obowiązek objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym każdego, kto mieszka w zasięgu ich działalności i chce wykupić ubezpieczenie podstawowe. Nie mogą odrzucić wniosku ze względu na wiek, płeć czy stan zdrowia. Ale uwaga: jeśli ubezpieczyciel zakończył umowę z daną osobą z powodu dopuszczenia się oszustwa lub nie płacenia składek, ma prawo do odmowy ubezpieczenia takiej osoby przez okres 5 lat od zakończenia umowy. W tej sytuacji osoba, która chce się ubezpieczyć, musi złożyć wniosek u innego ubezpieczyciela.
Ubezpieczony ma także prawo do samodzielnego wyboru ubezpieczenia zdrowotnego. Firmy oferujące ubezpieczenie zdrowotne publikują informacje o składkach i warunkach ubezpieczenia na kolejny rok w połowie listopada. Po zapoznaniu się z nimi, masz czas do 1 stycznia, aby zdecydować, czy pozostaniesz przy obecnym ubezpieczycielu, zmienisz go na innego lub dokonasz zmian w polisie. Zmiana ubezpieczyciela poza tym okresem możliwa jest tylko w wyjątkowych sytuacjach.
Ubezpieczenie uzupełniające
Uzupełniające ubezpieczenie zdrowotne to polisa ubezpieczeniowa, którą można wykupić do ubezpieczenia podstawowego dodatkowo. Można wykupić je u innego ubezpieczyciela, niż ten, u którego wykupiliśmy już ubezpieczenie podstawowe. Ubezpieczenie uzupełniające nie jest obowiązkowe, ubezpieczony sam decyduje o tym, czy chce je zawrzeć.
Ale – zważywszy, że ubezpieczenie podstawowe nie obejmuje wszystkiego – na pewno warto je wykupić. Zwłaszcza, jeżeli spodziewasz się zwiększonych wydatków na opiekę zdrowotną, której nie obejmuje pakiet podstawowy. Ubezpieczenie uzupełniające może np. pokrywać koszty opieki stomatologicznej, opieki medycznej za granicą, opiekę ortodontyczną dla dzieci, okulary lub szkła kontaktowe, medycynę alternatywną i wszelkiego rodzaju terapie.
Ubezpieczenie uzupełniające oferuje zazwyczaj kilka pakietów, które stanowią uzupełnienie ubezpieczenia podstawowego. Warunki zwrotu kosztów opieki medycznej określa ubezpieczyciel – rząd nie ma więc na nie wpływu. W przypadku ubezpieczenia uzupełniającego nie obowiązują pojęcia ryzyka i wkładu własnego. Ubezpieczyciel pokrywa czasem część kosztów w ramach wykupionego pakietu, natomiast resztę opłaca ubezpieczony.
Ponieważ każdy ubezpieczyciel oferuje wiele różnych pakietów, bardzo ważne jest, byś wybrał spośród nich taki, który najbardziej pasuje do twoich potrzeb.
Inaczej, niż w przypadku ubezpieczenia podstawowego, ubezpieczyciel może odmówić ci ubezpieczenia uzupełniającego. Na przykład, kiedy często korzystasz z danego rodzaju opieki. W praktyce prawie się to jednak nie zdarza.
Zanim zawrzesz ubezpieczenie uzupełniające upewnij się, czy zwrot kosztów za daną opiekę medyczną będzie wyższy, niż opłacana przez ciebie składka. Nie zawsze jest to oczywiste. Pamiętaj też o tym, że zawarcie ubezpieczenia dodatkowego nie oznacza automatycznie, iż ubezpieczyciel pokryje wszystkie koszty leczenia. Przeważnie określa on z góry ilość zabiegów lub maksymalną kwotę zwrotu za jeden zabieg. I jeśli potrzebujesz ich więcej, będziesz musiał pokryć wydatki z własnej kieszeni.
Foto: pixabay.com
