Od 1 stycznia 2020 roku odprawa przysługuje ci od pierwszego dnia obowiązywania twojego kontraktu. Jak ustalana jest wysokość odprawy przejściowej w przypadku zwolnienia?
Wysokość odprawy przejściowej, którą pracodawca wypłaca ci w przypadku zwolnienia, zostaje ustalona na podstawie dwóch składników: twojego miesięcznego wynagrodzenia oraz rodzaju zatrudnienia. Od 1 stycznia 2023 roku rekompensata ta wynosi maksymalnie 89.000 euro brutto. W przypadku, gdy twoje wynagrodzenie roczne przekracza kwotę 89.000 euro brutto, maksymalna rekompensata odpowiada jednej rocznej pensji brutto. Jeśli do zwolnienia cię z pracy doszło po 1 stycznia 2020 roku i chcesz uzyskać rozeznanie w wysokości odprawy przejściowej, możesz skorzystać z narzędzia do obliczenia odprawy przejściowej. W Holandii jest to tzw. Rekenhulp Transitievergoeding. Pamiętaj jednak, że wspomniane narzędzie podaje tylko przybliżoną, a nie rzeczywistą kwotę odprawy przejściowej. Jak obliczysz wysokość odprawy przejściowej? Ile wynosi jej maksymalna wysokość? Czym jest rezerwa zastępcza? Jak ustalić wysokość odprawy w przypadku choroby? Które z kosztów można odliczyć od odprawy? I czy możliwe jest, że szef wypłaci ci odprawę w ratach? O tym w poniższym artykule.
Obliczanie wysokości odprawy przejściowej
Jak wspomniano wyżej, odprawa przejściowa przysługuje ci od pierwszego dnia obowiązywania twojego kontraktu. Również wtedy, gdy zostaniesz zwolniony w trakcie trwania okresu próbnego. Obliczenie wysokości odprawy przejściowej wygląda następująco:
- Otrzymujesz 1/3 miesięcznego wynagrodzenia za pełny rok pracy od pierwszego dnia pracy.
- Odprawę przejściową za pozostałą część kontraktu oblicza się za pomocą wzoru: (wynagrodzenie brutto otrzymane za pozostałą część kontraktu / miesięczne wynagrodzenie brutto) x (1/3 miesięcznego wynagrodzenia brutto /12). Wzór ten wykorzystywany jest również do obliczenia odprawy przejściowej wtedy, kiedy kontrakt trwał krócej, niż rok.
Przykład 1: kontrakt trwał 9 lat i 5 dni. Wynagrodzenie miesięczne brutto wynosiło 3.000 euro. Stawka godzinowa brutto wynosiła 20 euro. Pracownik pracował 8 godzin dziennie.
- Najpierw oblicza się rekompensatę na podstawie liczby pełnych przepracowanych lat: 9 lat x (1/3 z 3.000 euro) = 9.000 euro.
- Następnie zwrot jest obliczany na podstawie ostatnich 5 dni. Całkowite wynagrodzenie z ostatnich dni wynosi: 5 x 8 (przepracowane godziny) x 20 euro (stawka godzinowa brutto) = 800 euro.
Wyliczenie według wzoru to: otrzymane wynagrodzenie brutto za pozostałą część umowy o pracę podzielone przez całkowite wynagrodzenie miesięczne, pomnożone przez 1/3 miesięcznego wynagrodzenia brutto, podzielone przez 12 (miesięcy). Albo: (800/3000) x (1000/12) = 22,22.
- Całkowita wysokość odprawy przejściowej wynosi: 9.000 euro + 22,22 euro = 9.022,22 euro.
Przykład 2: Pracownik zostaje zwolniony w okresie próbnym. Umowa o pracę trwała łącznie 5 dni. Wynagrodzenie brutto za te 5 dni wynosi 800 euro. Jest ono traktowane, jako wynagrodzenie za miesiąc. Obliczenie wygląda więc następująco:
- (800 euro/800 euro) x (1/3 x 800 euro)/12) = 1 x (266,67 euro/12) = 22,22 euro. Pracownik otrzyma więc odprawę przejściową za 5 dni zatrudnienia w wysokości 22,22 euro.
Maksymalna wysokość odprawy przejściowej w 2023 roku
W roku 2023 kwota maksymalnej wysokości odprawy przejściowej wyniesie 89.000 euro. Kwota ta dostosowywana jest każdego roku, zgodnie ze zmianami płac umownych.
Rezerwa zastępcza dla odprawy przejściowej w CAO
W CAO, czyli układzie zbiorowym pracy, można ustalić, że zwolniony pracownik, zamiast odprawy przejściowej otrzyma tzw. rezerwę zastępczą. Warto jednak wiedzieć, że od 1 stycznia 2023 roku jest to możliwe wyłącznie w przypadku zwolnienia z przyczyn ekonomicznych. Rezerwa zastępcza nie musi już być równoznaczna z ustawową odprawą przejściową. Rezerwa ta musi jednak składać się ze środków zapobiegających bezrobociu lub ograniczających je. Albo też z rozsądnej rekompensaty finansowej. Możliwa jest również kombinacja obu tych opcji.
Obliczanie odprawy przejściowej w przypadku choroby
Chorowałeś w momencie zwolnienia lub tuż przed nim? W takim przypadku nie będzie to miało wpływu na twój czas zatrudnienia. Nie wpłynie to również na wysokość twojego miesięcznego wynagrodzenia brutto.
Przy wyliczeniach odprawy przejściowej punkt wyjścia stanowi twoje wynagrodzenie brutto, które uzgodniłeś w kontrakcie. Twoje zarobki mogły być niższe, na przykład z powodu choroby lub urlopu. Nie ma to jednak wpływu na obowiązujące cię wynagrodzenie brutto.
Inaczej mówiąc: twoje wynagrodzenie jest niższe z powodu choroby lub urlopu? W takim przypadku rekompensata będzie obliczana na podstawie wynagrodzenia, które uzyskałbyś, gdybyś nie był chory lub na urlopie.
Odliczenie kosztów szkoleń i zwolnień monitorowanych
Z odprawy przejściowej można odliczyć np. koszty szkoleń i zwolnień monitorowanych (outplacement). Albo koszty ponoszone przez pracodawcę ze względu na zastosowanie dłuższego okresu wypowiedzenia, w którym jesteś zwolniony ze świadczenia pracy. Koszty muszą zostać poniesione w związku ze zwolnieniem i w porozumieniu z pracownikiem.
Również koszty, które pracodawca poniósł, by podnieść twoją zdolność do zatrudnienia w organizacji lub poza nią, mogą zostać odliczone z odprawy przejściowej. Ale musi to zostać uczynione w porozumieniu z pracownikiem.
Z odprawy przejściowej nie mogą natomiast zostać potrącone koszty, które pracodawca poniósł w związku z podniesieniem kwalifikacji pracownika na jego stanowisku. Nie wolno również odliczyć kosztów poniesionych przez pracodawcę, które związane są z obowiązkami reintegracyjnymi (pierwsza lub druga ścieżka) lub przeniesieniem.
Warunki odliczenia kosztów od odprawy przejściowej
Aby móc odliczyć koszty od odprawy przejściowej należy spełnić warunki, które opisujemy poniżej.
- Pracodawca określił koszty i poinformował cię o tym.
- Na potrącenie kosztów z odprawy przejściowej zgodziłeś się z góry i na piśmie.
- Pracodawca ponosi koszty sam.
- Te koszty zostały spożytkowane na ciebie.
- Koszty wynagrodzenia nie mogą zostać potrącone. Chyba, że ty i pracodawca ustalicie dłuższy okres wypowiedzenia, w trakcie którego jesteś zwolniony ze świadczenia pracy.
- Koszty są w rozsądnej proporcji do celu, w jakim zostały poniesione.
- Nakład pieniężny jest odliczony od tej części odprawy przejściowej, która narosła w okresie, w którym koszty zostały poniesione, lub później.
- Pracodawca nie zadeklarował już tych kosztów w innym miejscu.
- Należności nie można wyegzekwować od ciebie np. poprzez klauzulę kosztów nauki.
Szereg tych warunków nie ma zastosowania do programów dualnych. Są to kursy na ścieżce kształcenia zawodowego (bbl) oraz kursy dualne w szkolnictwie wyższym i uniwersyteckim.
Odprawa przejściowa w ratach
Twój pracodawca nie jest w stanie wypłacić ci odprawy przejściowej jednorazowo, ponieważ zagroziłoby to działalności firmy? W takim przypadku pracodawca może spłacać tą odprawę w ratach, rozłożonych maksymalnie na okres 6 miesięcy.
Pracodawca zdecydował się na wypłacenie odprawy przejściowej w ratach? W takim razie winny jest ci również należne ustawowe odsetki od 1 miesiąca po zakończeniu kontraktu. Odsetki te będą naliczane od tej części odprawy przejściowej, która nie została jeszcze wypłacona.
Źródło: Rijksoverheid
Foto: Gerd Altmann via Pixabay
