Od 1 stycznia br. vaderschapsverlof, czyli urlop ojcowski, został wydłużony z dwóch do pięciu dni. Nie wszyscy partnerzy mogą się jednak cieszyć dłuższym czasem spędzonym z rodziną, należnym z tytułu narodzin dziecka.
Jako partner masz prawo do urlopu z tytułu urodzenia się dziecka. Oficjalnie używaną w tym przypadku terminologią, są w Holandii określenia geboorteverlof (urlop z tytułu urodzenia się dziecka), kraamverlof (urlop poporodowy), partnerverlof (urlop partnerski) lub vaderschapsverlof (urlop ojcowski). Od 1 stycznia 2019 roku, urlop z tytułu urodzenia się dziecka to jednorazowa wysokość liczby godzin pracy w tygodniu. A jednak nie wszyscy partnerzy mogą cieszyć się dłuższym czasem, spędzonym z rodziną po urodzeniu się dziecka. Komu więc należy się wydłużony urlop ojcowski? Czy mogą z niego korzystać pracownicy tymczasowi i osoby prowadzące własną działalność gospodarczą (zzp)? I ile dni wolnych może otrzymać partner z tytułu narodzin dziecka?
Urlop ojcowski w 2019 roku
O tym, że rząd zamierza wydłużyć urlop ojcowski, pisaliśmy już tutaj i tutaj. Ile dni wolnych otrzyma partner kobiety, która urodziła dziecko? Od 1 stycznia 2019 roku partnerzy otrzymują urlop z tytułu urodzenia się dziecka, w wysokości jednorazowej liczby godzin pracy w tygodniu (a więc 5 dni). Oznacza to, że jeśli twój partner pracuje np. 5 dni po 6 godzin dziennie, otrzyma 30 godzin urlopu ojcowskiego: 5 dni x 6 godzin pracy. Dotyczy to godzin pracy, które zostały uzgodnione w umowie o pracę.
Godziny te nie będą też odliczone od ewentualnego urlopu wychowawczego (ouderschapsverlof). Wyobraź sobie sytuację, że jesteś zatrudniony i masz umowę o pracę na 40 godzin tygodniowo. Co tydzień bierzesz 12 godzin urlopu wychowawczego. To sprawia, że pracujesz tylko 28 godzin tygodniowo. A i tak masz prawo do 40 godzin urlopu ojcowskiego z tytułu urodzenia się dziecka.
W trakcie tego urlopu, pracodawca nadal będzie wypłacał całość wynagrodzenia. Co więcej, pracownik może pobrać dni urlopu ojcowskiego z tytułu urodzenia się dziecka, według własnego uznania. Musi jednak zrobić to w ciągu 4 tygodni od narodzin dziecka. Na przykład zaraz po zakończeniu wizyt opiekunki poporodowej.
Odstępstwa w umowach zbiorowych
Może się zdarzyć, że uprzednio zawarte umowy zbiorowe (np. w układzie zbiorowym CAO) stanowią na niekorzyść pracownika. W takim wypadku ma znaczenie, kiedy weszły one w życie. Jeśli stało się to przed 1 stycznia 2019 roku, będą one obowiązywały do końca wyznaczonego w nich okresu, nie dłużej jednak, niż do 1 lipca br. Po tym okresie, każdy pracownik będzie miał prawo do pobrania urlopu z tytułu urodzenia się dziecka, w wysokości na pewno jednego tygodnia roboczego. I z pełnym wynagrodzeniem za ten okres.
Pilny urlop z powodu porodu partnerki
Czasem będziesz musiał awaryjnie skorzystać z pilnego urlopu, ze względu na rozpoczęcie porodu przez partnerkę. W takim wypadku skorzystaj z opcji urlopu w nagłych wypadkach (calamiteitenverlof) lub urlopu krótkoterminowego (kortverzuimverlof). Podczas takiego urlopu twoje wynagrodzenie zachowuje ciągłość.
Urlop ojcowski w przypadku bliźniąt
Również w przypadku porodów mnogich, partner ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze jednego tygodnia roboczego. Jeśli więc staniesz się szczęśliwym ojcem np. bliźniąt, nie otrzymasz urlopu ojcowskiego w podwójnym wymiarze.
Kto ma prawo do urlopu ojcowskiego?
Urlop z tytułu urodzenia się dziecka przysługuje pracownikom pozostającym w stosunku pracy (posiadającym zatrudnienie).
Dotyczy to więc również pracowników tymczasowych, zatrudnionych przez agencje pośrednictwa pracy i w systemie fazowym. Na stronie organizacji branżowej NBBU (Holenderski Związek Agencji Pośrednictwa Pracy Tymczasowej), czytamy: Po porodzie pracownik (partner) ma prawo do pobrania w ciągu czterech miesięcy, licząc od pierwszego dnia po porodzie, urlopu z tytułu urodzenia się dziecka, w wymiarze jednego tygodnia pracy, z zachowaniem pełnego wynagrodzenia. Pracownik może pobrać ten urlop jednorazowo, ale jest to również możliwe w ciągu pierwszych czterech tygodni po porodzie. Jest to więc dokładnie taka sama interpretacja ustawy, jak np. w przypadku pracowników zatrudnionych na umowach na czas nieokreślony. Z kolei w układzie zbiorowym pracy dla firm zrzeszonych w organizacji ABU (Generalny Związek Agencji Pracy Tymczasowej), zastosowanie ma art. 57: Krótki urlop i urlop okolicznościowy. A ten przewiduje urlop z okazji powiększenia rodziny w wymiarze dwóch dni (Układ Zbiorowy Pracy CAO dla Pracowników Tymczasowych 2017-2019, wersja styczeń 2019). Dlatego warto zapamiętać, iż w przypadku pracowników tymczasowych pierwszeństwo mogą mieć zapisy zawarte w obejmującym ich układzie zbiorowym pracy (CAO) lub odrębnym regulaminie danego przedsiębiorstwa (bedrijfsregels). A jeśli weszły w życie przed 1 stycznia 2019, to będą obowiązywały do 1 lipca br., o czym pisaliśmy już wyżej.
Prawa do urlopu ojcowskiego na pewno nie mają osoby prowadzące własną działalność gospodarczą (zzp). Dzieje się tak dlatego, że same określają sobie nie tylko godziny pracy, ale i dni wolne od wykonywania jej. Oznacza to również, że same muszą zatroszczyć się o dochód podczas ewentualnego urlopu (także ojcowskiego).
Źródło: Rijksoverheid, NBBU, ABU
