Zdaniem rządu ważne jest, aby w trakcie lockdownu dostępna była awaryjna opieka zastępcza dla dzieci. Zarówno dla tych, których rodzice wykonują kluczowe zawody, jak i dla tych w trudnej sytuacji.
Od dzisiaj obowiązuje w Holandii drugi, surowy lockdown. O tym, co konkretnie oznacza to dla ciebie, pisaliśmy tutaj. Jednym z wprowadzonych obostrzeń jest zamknięcie szkół oraz placówek opieki nad dziećmi od 16 grudnia tego roku do co najmniej 17 grudnia przyszłego roku. Szkoły pozostaną zamknięte, ale placówki opieki nad dziećmi pozostaną częściowo otwarte. Rząd uważa bowiem, że noodopvang, czyli awaryjna opieka zastępcza dla dzieci, w trakcie lockdownu powinna być dostępna. I to zarówno dla tych dzieci, których rodzice wykonują zawody kluczowe, jak i dla tych, które znalazły się w trudnej sytuacji. Chodzi tu zwłaszcza o trudną sytuację w domu lub szczególne problemy. Co z pozostałymi dziećmi, które z opieki pozaszkolnej korzystają dlatego, że ich rodzice pracują? Podobnie jak podczas lockdownu wiosną tego roku, rząd obiecuje rekompensatę kosztów, które rodzice ponieśli na placówki sprawujące opiekę nad ich dziećmi. I z których nie mogli skorzystać ze względu na lockdown. Ale gdzie szukać opieki zastępczej?
Działalność placówek oświatowych w trakcie lockdown
W okresie od 16 grudnia 2020 roku do 17 stycznia 2021 roku włącznie, zamknięte zostaną placówki opieki dziennej (dagopvang, od 0 do 4 lat) oraz opieki pozaszkolnej (buitenschoolse opvang, bso, od 4 do 12 lat). W tym okresie placówki opieki dziennej oferować będą opiekę wyłącznie dla dzieci, których rodzice wykonują zawody kluczowe. Oczywiście pod warunkiem, że mieli już kontrakt z taką placówką. Poprzez zawody kluczowe rozumie się m.in. wszelkie zawody w sektorze opieki zdrowotnej, policji, czy właśnie opiece dziennej nad dziećmi. Pełną listę zawodów, które Holandia uznaje za kluczowe dla społeczeństwa, znajdziesz tutaj.
Szkoły i opieka pozaszkolna (bso) zapewniają awaryjną opiekę zastępczą w swoich placówkach. Opieka oferowana jest w normalnych godzinach pracy tych placówek. Oferują również opiekę dla dzieci, których szczególne problemy lub trudna sytuacja domowa wymaga takiej opieki.
W okresie świątecznym bso pracują według harmonogramu świątecznego. Oferują awaryjną opiekę zastępczą dla dzieci w trudnej sytuacji. Ale też dla dzieci, których rodzice wykonują kluczowe dla społeczeństwa zawody oraz mają podpisany kontrakt z placówką opieki nad dziećmi.
Niezależni opiekunowie
W trakcie lockdownu otwarte pozostaną również placówki opieki nad dziećmi prowadzone przez niezależnych opiekunów, (tzw. gastouderopvang, dzieci od 0 do 12 lat). Ta opieka również skierowana będzie do dzieci rodziców wykonujących kluczowe dla społeczeństwa zawody i dzieci znajdujących się w trudnej sytuacji. Opieka prowadzona przez niezależnych opiekunów jest często wybierana przez osoby pracujące w zawodach kluczowych. Dzieje się tak ze względu na możliwość korzystania z nieregularnych godzin opieki, a więc również wieczorami, w nocy oraz w weekendy. Rząd apeluje jednak do rodziców, by korzystali z opieki wyłącznie wtedy, kiedy jest to absolutnie konieczne.
Zapowiedź rekompensaty
Podobnie, jak to było podczas lockdownu w okresie wiosennym, tak i teraz rząd zapowiada rekompensatę kosztów, poniesionych przez rodziców z tytułu opieki nad dziećmi. Jednocześnie rządzący zwracają się do rodziców, którzy ze względu na wprowadzone obostrzenia nie mogą przyprowadzać swoich dzieci do placówek opieki, o dalsze opłacanie faktur. Tylko w ten sposób rodzice zachowają bowiem prawo do dodatku z tytułu kosztów instytucjonalnej opieki nad dziećmi (kinderopvangtoeslag). I zachowają miejsce w placówce po jej ponownym otwarciu.
Rodzice otrzymają za ten okres rekompensatę, zbliżoną do wkładu własnego na pokrycie kosztów opieki dziennej na dzieckiem (do maksymalnej stawki godzinowej). Rząd przygotowuje już odpowiednie zarządzenie w tej sprawie. Będzie ono mieć zastosowanie do tych rodziców, którzy mają prawo do kinderopvangtoeslag, mają prawo do dodatku na pokrycie opieki nad dzieckiem w systemie gminnym lub sami pokrywają koszty opieki instytucjonalnej. Zasiłek przysługiwał będzie również rodzicom korzystającym z awaryjnej opieki zastępczej.
Co robić, gdy nie masz prawa do opieki awaryjnej?
Niestety tu nie ma dobrych odpowiedzi. Jedną z przyczyn, dla których rząd postanowił zamknąć szkoły, jest również zmniejszenie kontaktów społecznych pomiędzy rodzicami. Inaczej mówiąc – nie tylko dzieci mają zostać w domu, ale i – w miarę możliwości – rodzice. Wszystko w celu zmniejszenia ryzyka rozprzestrzeniania się koronawirusa. A to oznacza, że rząd raczej nie będzie szukał dogodnego dla ciebie rozwiązania. Jednak, jeśli nie zaliczasz się do zawodów kluczowych, także musisz płacić rachunki, dlatego trudno pogodzić się z sytuacją, że nagle zostajesz zdany sam na siebie. Co możesz zrobić?
Opcji jest kilka, a jedną z nich jest prywatna opieka, czyli pomoc otoczenia. rodziny, przyjaciół, sąsiadów. Jeżeli masz wyrozumiałego szefa i/lub możliwość wykonywania pracy z domu, możesz też zostać z dzieckiem sam. Albo, w porozumieniu z szefem tak dopasować godziny pracy, by móc wymieniać się opieką nad dziećmi z partnerem. Wszyscy jednak wiemy, że nie zawsze możemy liczyć na taką wyrozumiałość pracodawcy. Co wtedy?
Na dziecko do 8 roku życia możesz spróbować pobrać urlop wychowawczy. Albo skorzystać z zorgverlof, czyli urlopu przewidzianego na opiekę nad chorym lub nagłe, nieprzewidziane sytuacje. Ten ostatni przewiduje wiele opcji urlopu opiekuńczego, zarówno w wymiarze krótko – jak i długoterminowym. Opisaliśmy je w podanym wyżej linku.
Ostatnią opcją jest zgłoszenie pracodawcy urlopu wypoczynkowego lub własnej choroby. O tym, do czego ma prawo chory pracownik agencji pośrednictwa pracy pisaliśmy tutaj. Pamiętaj jednak, że przy długotrwałym zwolnieniu pracodawca ma prawo zgłoszenia cię do lekarza zakładowego, który będzie kontrolował stan twojego zdrowia. I – jeśli nie jesteś faktycznie chory – może zdecydować o twoim powrocie do pracy.
Źródło: Rijksoverheid
